شرایط ویژه
منظور از شرایط ویژه ، شرایط آب و هوایی ، محیطی و نوع محل بتن ریزی می باشد که به شرایط زیر طبقه بندی می شوند
1- بتن ریزی در هوای گرم
2- بتن ریزی در هوای سرد
برای بتن ریزی در موارد بالا نیاز به تمهیدات خاصی درطرح اختلاط بتن و نحوه ی بتن ریزی و عمل آوری آن می باشیم
ویژگی های هوای گرم
در شرایط هوای گرم ، دمای محیط زیاد ،رطوبت نسبی کم و سرعت باد زیاد می باشد این شرایط سبب کاهش کارایی و زمان گیرش ،مقاومت فشاری ودوام بتن می شود به هرحال هرگاه دمای محیط بیشتر از 30درجه و رطوبت نسبی کمتر از 70 درصد است شرایط هوای گرم صادق است و اقدام به اجرای تدابیر خاص الزامی می باشد
آثار نامطلوب هوای گرم بر روی بتن تازه
1- تبخیر سریع آب
2- افزایش فرآیند هیدراتاسیون
3- کاهش اسلامپ
4- ترک های خمیری در بتن جوان
5-تشدید جمع شدگی خمیری
6-کاهش کارایی بتن
7-عدم امکان دستیابی به سطوح یکنواخت
8-بروز اشکال در تراکم بتن
آثار نامطلوب هوای گرم بر روی بتن سخت شده
1-افزایش مقدار آب مخلوط بتن سبب کاهش مقاومت بتن می گردد
2-افزایش دمای بتن باعث کاهش مقاومت دراز مدت بتن می شود
3-احتمال ترک خوردگی ناشی از جمع شدگی افزایش می یابد
4-به دلیل افزایش نسبت آب به سیمان دوام بتن کاهش می یابد
5-نفوذپذیری بتن به دلیل رشد سریع بلور ها افزایش می یابد
6-کاهش پیوستگی بین میلگرد و بتن رخ می دهد
7-احتمال خوردگی میلگرد های بتن در شرایط خورنده افزایش می یابد
بتن ریزی در هوای سرد
تعریف هوای سرد
هوای سرد به وضعیتی اطلاق می گردد که برای سه روز متوالی هر دو شرایط زیر برقرار باشد
1- دمای متوسط روزانه هوا در شبانه روز کمتر از 5 درجه باشد منظور از دمای متوسط روزانه ، میانگین حداکثر وحداقل دمای هوا در فاصله زمانی نیمه شب تا نیمه روز است
2- دمای هوا برای بیشتر از نصف روز از 10 درجه بیشتر نشود
بتن ریزی در هوای سرد
با کاهش دمای بتن ، از میزان سخت شدن و کسب مقاومت آن کاسته می شود و در دمای زیر نقطه انجماد روند شیمیایی سخت شدن بتن متوقف می گردد وقتی که دمای محیط به کمتر از 5 درجه می رسد نباید بتن ریزی بدون اعمال تمهیدات لازم صورت گیرد
به طور کلی در دمای کم، آهنگ کسب مقاومت بتن کاهش می یابد و در نتیجه بتن تازه باید در مقابل آثار مخرب یخبندان محافظت گردد در مواردی که بتن در چند ساعت اول بعد از بتن ریزی یا قبل از اینکه نمونه استوانه ای بتن به مقاومت 3.5 مگاپاسکال برسد در معرض یخبندان قرار بگیرد مقاومت نهایی بتن ممکن است تا 50 درصد کاهش یابد و بتن دچار آسیب دیدگی جدی گردد اگر بتن کمتر از 5 درجه قرار گیرد فرآیند هیدراتاسیون بسیار کند می شود و روند کسب مقاومت متوقف می شود
نکته : برای بتن ریزی در هوای سرد ریختن و عمل آوری بتن در دمای بیش از 5 درجه به صورت کافی و عدم ایجاد شوک های حرارتی است
اجزای مخلوط بتن و شرایط آن
سیمان :
مقدار و نوع سیمان در سرعت کسب مقاومت بتن اثر دارد بنابراین افزایش مقدار سیمان و یا استفاده از سیمان پرتلند نوع 3 مناسب است اما الزامی نیست و در صورت امکان لازم است از سرد شدن سیمان در حد مقدور جلوگیری شود به هر حال حرارت دادن به سیمان توصیه نمی شود
سنگدانه ها:
وقتی دمای هوا بیشتر از صفر درجه است و در سنگدانه ها یخ زدگی مشاهده نمی گردد می توان با حرارت دادن آب مخلوط دمای مورد نظر بتن را بدست آورد برای دمای هوای کمتر از صفر درجه وقتی که در سنگدانه ها یخ زدگی مشاهده می شود ممکن است حرارت دادن به سنگدانه ها لازم باشد
انتخاب روش مناسب برای حرارت دادن مصالح سنگی ، بستگی به امکانات و شرایط اقتصادی دارد معمولاً از هوای گرم ، آب گرم و بخار استفاده می شود به هرحال توصیه می گردد که در شرایط هوای سرد به خصوص در طول شب سنگدانه ها با پوشش مناسب پوشانده شوند تا ضمن عدم جذب رطوبت یخ نزنند به خصوص ماسه چون درصد رطوبت آن بیشتر از شن می باشد
آب مخلوط
به طور کلی آسان ترین و ارزان ترین روش افزایش دمای مخلوط بتن افزایش دمای آب است دمای آب در تماس با سیمان باید کمتر از40 درجه سانتی گراد باشد زیرا سبب گیرش ناگهانی و کلوخه شدن سیمان میگردد و کارایی و دوام و مقاومت بتن را کاهش می دهد
اگر لازم گردید می توان آب با دمای بالا تر از 40 درجه استفاده کرد اما توصیه می شود که اول با سنگدانه ها مخلوط گردد بعد سیمان به مخلوط اضافه شود
گرم کردن آب مخلوط به گرم کردن سنگدانه ها ترجیح داده می شود چون گرم کردن آب آسان تر از دیگر مصالح بتن می باشد
از طرف دیگر گرمای ویژه آب بیشتر از سایر مصالح تشکیل دهنده بتن است و با گرم نگه داشتن آب می توان بیشتر بتن را گرم کرد
منابع
مبحث 9 مقررات ملی ساختمان
بتن انعطاف پذیر(ecc)بتن انعطاف پذیر نوعی بتن مسلح است که از بتن عادی ۴۰ درصد سبک تر و در برابر ترک خوردن ۵۰۰ بار مقاوم تر است. عملکرد این بتن جدید به دلیل وجود الیاف نازکی است که ۲ درصد حجم ملات بتن را تشکیل میدهد. بتن انعطاف پذیر از موادی ساخته شده که برای ایجاد حداکثر انعطافپذیری طراحی ش
بتن انعطاف پذیر که کامپوزیت سیمانی مهندسی نامیده شده، به دلیل عمر طولانی تر در دراز مدت از بتن معمولی ارزانتر است. این در حالی است که بتن معمولی دارای مشکلات بسیاری از جمله نداشتن دوام و پایداری، شکست در اثر بارگذاری شدید و هزینههای تعمیر در اثر شکست است. بتن نشکن یا انعطافپذیر به جز شن درشت از همان مواد تشکیلدهنده بتن معمولی ساخته شده است.
خصوصیات بتن انعطاف پذیر
بتن استاندارد، مخلوطی متشکل از سیمان شسته، آب، شن و ماسه که یک محصول قوی و در عین حال شکننده را تولید میکند. این نوع بتن همواره مستعد به انواع ترکها است. اضافه کردن الیاف مصنوعی به بتن انعطاف پذیر این مشکل را حل میکند و به بتن این امکان را میدهد که انعطاف پذیر و در مقابل تنشها، قابلیت خم شدگی داشته باشد. محصول به دست آمده دارای خصوصیات زیر است.
بتن انعطاف پذیر مقاومت بالایی در مقابل ترمز و چرخشهای ناگهانی خودرو دارد. این نوع بتنهای تولید شده به سختی فلز بوده و تحت خمش حداقل دو بار مستحکمتر از بتن معمولی است.
نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارد و ضخامت و وزن ورقههای پیش ساخته آسفالت را کاهش میدهد. از این رو نصب و هماهنگ کردن قطعات را قادر میسازد.
این نوع بتن در پروژههای زیربنایی مورد استفاده قرار میگیرد. و زمان لازم برای ساخت جادهها و پیادهروهای جدید را به نصف میزان پیشین کاهش میدهد.
در مقایسه با بتنهای فعلی، انعطاف پذیر، مقاوم تر و ماندگاری آنها بیشتر است. این در حالی است که بتنهای معمولی شکننده و تحت فشار، شکسته میشوند.
از این نوآوری میتوان برای ساخت قطعات باریک پیش ساخته به منظور سنگفرش کردن معابر و روکش جاده با نصب سریع استفاده کرد.
بتنهای ConFlexPave به دلیل مقاومت بالا، نیازمند نگهداری کمتری هستند.
ECC علاوه بر تقویت بتن با الیافی که به عنوان لیگامان عمل کرده، استحکام بتن را فراهم میکنند. الیاف مورد استفاده، پلمیری از جنس پلی وینیل کلراید هستند. این الیاف دارای پوشش سطحی با ضخامت نانومتری برای تنظیم اتصال فصل مشترک بین الیاف و زمینه سیمانی است که به طور ویژه برای ECC طراحی شده است.
مطالب مبحث 9
نکات اجرایی و نظارتی
طراحی
محدودیت بزرگ ترین اندازه اسمی سنگدانه ها
1/5 کوچک ترین بعد داخلی قالب بتن
1/3 ضخامت دال
3/4 فاصله ی آزاد بین میلگرد ها
3/4 پوشش روی میلگرد ها
38mm در بتن آرمه
63mm در بتن غیر مسلح
اهداف تعیین نسبت های اختلاط بتن
1.کارایی و روانی بتن به اندازه کافی باشد تا بتن بتواند به سهولت در قالب ها ریخته شود و به خوبی میلگرد ها را در بر گیرد بدون اینکه جدایی دانه ها یا آب انداختن زیاد روی دهد
2.مقاوم بودن بتن در برابر شرایط محیطی
3.مقاومت متوسط هدف و مقاومت مشخصه بتن را تامیین شود
ساخت و اختلاط بتن های سازه ای با دست مجاز نمی باشد
درصورتی که اسلامپ بتن در موقع تحویل برای مصرف کمتر از میزان مقرر باشد، باید از مصرف آن خودداری شود. با این وجود افزودن اسلامپ بتن تا هنگامی که هنوز از مخلوط کن تخلیه نشده، فقط با اجازه دستگاه نظارت و با افزودن دوغاب سیمان با یا بدون مواد افزودنی روان کننده میسر می باشد مشروط براینکه نسبت آب به سیمان از حداکثر مقدار مجاز طرح فراتر نرود.
باز آمیختن بتن با آب پس از اتمام اختلاط ضمن نقل و انتقال یا در محل بتن ریزی مجاز نمی باشد مگر با کسب مجوز از دستگاه نظارت با رعایت حداکثر نسبت آب به سیمان
استفاده از مواد حباب زا و ساخت بتن با حباب هوا برای بتن هایی که در معرض یخ زدن و آب شدنهای متوالی قرار می گیرند، الزامی است
ارتفاع سقوط آزاد بتن برای جلوگیری از جدا شدن اجزای بتن به 2/1 متر محدود می شود.
حمل بتن با انواع چرخ های دستی و دامپر فقط تحت شرایط الف تا ت مجاز است:
الف) حجم ساخت بتن از 300 لیتر در هر نوبت تجاوز نکند.
بتن، سازه ای نباشد.
پ) فاصله حمل در چرخ های دستی حداکثر 60 متر و در دامپر حداکثر 120 متر باشد.
استفاده از روش پخش کردن سیمان بر روی سطح بتن برای جذب آب به هیچ وجه مجاز نیست
آب غیرآشامیدنی
آبهای غیرآشامیدنی را هنگامی میتوان قابل قبول تلقی کرد که نتایج حاصل از یک آزمونه و یا میانگین نتایج حاصل از دو آزمونه متوالی ضوابط مربوط را برآورده سازند.
PH آب مصرفی در بتن نباید کمتراز 5 یا بیشتر از 5/8 باشد.
مقاومت 7 و 28 روزه آزمونه های ملات ساخته شده با آب غیرآشامیدنی حداقل معادل 90 درصد مقاومت نظیر آزمونه های مشابه ساخته شده با آب مقطر باشد.
زمان گیرش اولیه خمیر سیمان ساخته شده با آب غیرآشامیدنی بیش از یک ساعت با زمان گیرش نظیر خمیر سیمان ساخته شده با آب مقطر تفاوت نداشته باشد.
ضوابط پذیرش میلگردهای مصرفی در بتن
الف) به ازای هر 50000 کیلوگرم وزن میلگرد و کسر آن یک سری نمونه
ب) از هر قطر یک سری نمونه
پ) از هر نوع فولاد یک سری نمونه
تواتر نمونه برداری از بتن
1- برای دالها و دیوارها و شالودهها، یک نمونه برداری از هر